Bel Fıtığı Nedir? Bel Sağlığınızı Nasıl Koruyabiliriz

Fizyoterapist Yakup Varlık

Bel fıtığı, günümüzde en sık görülen omurga problemlerinin başında gelir ve özellikle masa başında çalışanlarda, uzun süre ayakta kalanlarda veya yanlış şekilde ağırlık kaldıran kişilerde yaygın olarak ortaya çıkar. Fizyoterapist Yakup Varlık olarak kliniğimde bel fıtığı şikâyetleriyle gelen danışanların çoğunda, sorunun temelinin yanlış duruş alışkanlıkları ve hareketsizlik olduğunu gözlemliyorum.

Bel fıtığı erken dönemde fark edilip doğru şekilde yönetildiğinde, ameliyata gerek kalmadan tamamen kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Bu yazıda bel fıtığının belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında en güncel bilgileri sizinle paylaşıyorum.

Bel Fıtığı Nedir?

Bel fıtığı, omurlar arasında bulunan ve hareketi kolaylaştıran disklerin dış yüzeyinin zayıflaması sonucu içteki jelimsi kısmın dışarı taşmasıyla oluşur. Bu taşma sinirler üzerinde baskı oluşturarak bel ağrısı, bacağa vuran ağrı ve uyuşma gibi şikâyetlere neden olur.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Bel fıtığının en sık görülen belirtileri:

✔ Bel ağrısı

Oturmak, eğilmek veya ani hareketlerle şiddetlenir.

✔ Bacağa vuran ağrı (siyatik)

Belden başlayıp kalça ve bacak arkasına doğru ilerleyen yanma veya batma hissi.

✔ Uyuşma ve karıncalanma

Sinir baskısı nedeniyle bacak veya ayakta hissizlik oluşabilir.

✔ Kas güçsüzlüğü

İleri evre bel fıtığında yürüyüş ve denge etkilenebilir.

✔ Hareket kısıtlılığı

Günlük aktivitelerde zorlanma ve sertlik görülür.

 Bel Fıtığı Neden Olur?

Bel fıtığının oluşmasında birçok faktör rol oynar:

• Yanlış oturma pozisyonu

• Hareketsizlik

• Ağırlığın yanlış şekilde kaldırılması

• Fazla kilo

• Stres ve kas gerginliği

• Yaşa bağlı disk dejenerasyonu

Bu faktörler zamanla bel bölgesindeki disklerin zayıflamasına ve fıtık oluşumuna yol açar.

 Bel Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Kliniğimde bel fıtığı değerlendirmesinde:

• Postür analizi

• Kas gücü testi

• Refleks kontrolü

• Sinir germe testleri

uygulanır. Gerekli durumlarda hastalar MRI görüntüleme için yönlendirilir.

Bel Fıtığı Tedavisi – En Etkili Yöntemler

Bel fıtığı vakalarının büyük çoğunluğu ameliyatsız tedavi ile başarılı şekilde iyileşebilir. Bu süreçte fizyoterapi en etkili tedavi yöntemidir.

1. Manuel Terapi

Manuel terapi; kas spazmlarını azaltır, eklem hareketini artırır ve sinir üzerindeki baskının azalmasına yardımcı olur.

 2. Kişiye Özel Egzersiz Programı

Core ve bel kaslarını güçlendiren bilimsel egzersizler, bel fıtığı tedavisinin en önemli kısmıdır.Bu egzersizler:

• Omurgayı destekler

• Disk üzerindeki basıyı azaltır

• Ağrıların tekrarlamasını engeller

3. Sinir Mobilizasyonu

Bacağa vuran ağrılarda (siyatik) etkili bir tekniktir. Sinirin kayganlığını artırarak ağrıyı azaltır.

 4. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri

• Doğru oturma pozisyonları

• Doğru yatak seçimi

• Ağırlık kaldırma teknikleri

• Günlük mini egzersiz rutini

Bel Fıtığında Ameliyat Ne Zaman Gerekir?

Ameliyat yalnızca aşağıdaki durumlarda önerilir:

• Bacakta ciddi güç kaybı

• İdrar/dışkı kontrol kaybı

• İleri düzey sinir baskısı

• Yoğun ağrının uzun süre geçmemesi

Çoğu hastamız doğru fizyoterapi ile ameliyata gerek kalmadan tamamen iyileşmektedir.

Bel Fıtığından Korunmak İçin Öneriler

• Her 30 dakikada bir ayağa kalkarak kısa hareket molası verin

• Masa başında ergonomiyi doğru ayarlayın

• Core kaslarını güçlendiren egzersizleri ihmal etmeyin

• Ağırlığı dizlerden destek alarak kaldırın

• Günlük su tüketimini artırın

• Fazla kilodan kaçının

Bel fıtığı, doğru tedavi planı ve yaşam tarzı düzenlemesi ile tamamen kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır.